Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Institute of Agriculture, Department of Agronomy, Nowoursynowska 159, 02-776, Warsaw, Poland
2
Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Institute of Agriculture, Department of Biometry, Nowoursynowska 159, 02-776, Warsaw, Poland
Data nadesłania: 02-06-2020
Data ostatniej rewizji: 12-09-2020
Data akceptacji: 21-10-2020
Data publikacji online: 05-12-2020
Data publikacji: 05-12-2020
Autor do korespondencji
Aneta Kutkowska
Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Institute of Agriculture, Department of Agronomy, Nowoursynowska 159, 02-776, Warsaw, Polska
Celem badań było określenie wpływu stopnia zasobności gleb w fosfor na różnorodność i dynamikę flory towarzyszącej uprawom wierzby energetycznej Salix viminalis L. w dwóch przedziałach czasowych.
Badania przeprowadzono w latach 2013-2014 na plantacjach 5-7 letnich i w roku 2018 na plantacjach 10-11 letnich, w trzech miejscowościach województwa łódzkiego. Oceniono 6 plantacji założonych w latach 2006-2008 na dwóch grupach gleb: 1) o bardzo niskiej i niskiej zawartości fosforu oraz 2) o średniej i wysokiej zawartości fosforu. Przed założeniem plantacji grunty były odłogowane. W trakcie badań nie były nawożone. Wierzbę zbierano systematycznie co 2-3 lata. Roślinność towarzyszącą wierzbie oceniono na podstawie analizy 40 zdjęć fitosocjologicznych wykonanych metodą Brauna-Blanqueta. Wyniki opracowano statystycznie za pomocą analizy składowych głównych (PCA) oraz analizy skupień. W celu pogrupowania silnie powiązanych zmiennych zastosowano odległość euklidesową i metodę Warda.
Flora upraw wierzby energetycznej założonych na glebach o różnej zawartości fosforu różniła się ogólną liczbą gatunków roślin naczyniowych. Na plantacjach 5-7 letnich rozwijających się na glebach o niższej zawartości fosforu stwierdzono występowanie 71 taksonów, natomiast na glebach o wyższej zawartości fosforu ich liczba wynosiła 56. W 10-11 letnich uprawach Salix viminalis L. liczba gatunków była mniejsza i wynosiła odpowiednio 35 i 42. We florze obu grup plantacji, niezależnie od okresu badań, dominowały gatunki wieloletnie, dwuliścienne (74%-83%), hemikryptofity, apofity leśno-zaroślowe i łąkowe. Najwięcej gatunków należało do klas: Artemisietea vulgaris, Molinio-Arrhenatheretea i Stellarietea mediae.
Analiza dynamiki flory wykazała zmniejszanie się ogólnej liczby gatunków wraz z wiekiem plantacji. W obu grupach plantacji wzrastał udział gatunków wieloletnich, apofitów leśnych i zaroślowych. W uprawach rosnących na glebach o niższej zawartości fosforu w drugim okresie badań dominowały gatunki z klasy Artemisietea vulgaris, a na bogatszych w fosfor – gatunki z klasy Molinio-Arrhenatheretea, duży udział stanowiły także gatunki nie zaliczone do żadnej z klas fitosocjologicznych. W obu okresach badań niewielki udział miały rośliny bobowate, których występowanie i pokrycie było nieznacznie większe na plantacjach bogatszych w fosfor.
REFERENCJE(39)
1.
Anioł-Kwiatkowska, J., 1974. Flora i zbiorowiska synantropijne Legnicy, Lubina i Polkowic. Acta Universitstis Wratislaviensis. Prace Botaniczne 229, 1-151.
Baum, S., Weih, M., Bolte, A., 2012. Stand age characteristics and soil properties affect species composition of vascular plants in short rotation coppice plantations. BioRisk 7, 51-71. https://doi:10.3897/biorisk.7.....
Ceulemans, T., Stevens, C.J., Duchateau, L., Jacquemyn, H., Gowing, D.J.G., Merckx, R., Wallace, H., van Rooijen, N., Goethem, T., Bobbink, R., Dorland, E., Gaudnik, C., Alard, D., Corcket, E., Muller, S., Dise, N.B., Dupr, C., Diekmann, M., Honnay, O. 2014. Soil phosphorous constrains biodiversity across European grasslands. Global Change Biology 20, 3814-3822. https://doi.org/10.1111/gcb.12....
Fujita, Y. et al., 2014. Low investment in sexual reproduction threatens plant adapter to phosphorus limitation. Natura 505, 82-86. https://doi:10.1038/nature1273....
Głowacka, A., Klikocka, H., Szostak, B., Narolski, B., 2017. Regulacja zachwaszczenia i sposób uprawy a dostępność fosforu dla roślin uprawnych. Polish Journal of Agronomy 28, 3-11.
IUSS Working Group WRB, 2015. World Reference Base for Soil Resources 2014, update 2015 International soil classification system for naming soils and creating legends for soil maps. World Soil Resources Reports No. 106. FAO, Rome.
Janicka, M., Kutkowska, A., Paderewski, J., 2019. Diversity of vascular flora in Salix viminalis L. crops depending on the harvest cycle. Annual Set The Environment Protection, 21, 1175-1201.
Janicka M., Kutkowska, A., Paderewski, J., 2020. Diversity of vascular flora accompanying Salix viminalis L. crops depending on soil conditions, Global Ecology and Conservation, 23, e01068. https://doi.org/10.1016/j.gecc....
Jurga, B., Filipek, A., 2017. Wpływ wybranych praktyk rolniczych na dostępność fosforu dla roślin – przegląd piśmiennictwa. Studia i Raporty IUNG-PIB 53 (7), 55-66.
Korniak, T., 1992. Flora segetalna północno-wschodniej Polski, jej przestrzenne zróżnicowanie i współczesne przemiany. Acta Academiae Agriculturae AC Technicae Olstenensis, Agricultura 53, Supplementum A, 1-77.
Ławniczak, A.E., 2011. Wpływ wilgotności siedliska i zasobności w składniki biogenne na bioróżnorodność flory obszarów podmokłych. Nauka Przyroda Technologie 5, 5, 1-18.
Mirek, Z., Piękoś-Mirkowa, H., Zając, A., Zając, M., 2002. Flowering plants andpteridophytes of Poland – a checklist. [In:] Mirek, Z. (Ed), Szafer, W., Biodiversity of Poland Kraków: Institute of Botany, Polish Adacemy of Sciences, Kraków.
Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, 2009. Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych – PTG 2008 (Particle size distribution and textural classes of soils and mineral materials - classification of Polish Society of Soil Science 2008). Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 60(2), 5–16. (in Polish with English abstract).
Sienkiewicz-Paderewska D., Paderewski J., 2015. Habitat preferences of plant communities: New approach based on the GGE biplot analysis. Polish Journal of Ecology 63, 387-399. https://doi.org/10.3161/150522....
Skrajna, T., Skrzyczyńska, J., Rzymowska, Z., Affek–Starczewska, A., 2009. Composition and structure of communities infesting Salix sp. in the northern part of Południowopodlaska Lowland. Pamiętnik Puławski 150, 255-264.
Systematyka Gleb Polski, 2019. Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, Komisja Genezy Klasyfikacji i Kartografii Gleb. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, Wrocław-Warszawa: 235 pp.
Tokarska-Guzik, B., Dajdok, Z., Zając, M., Zając, A., Urbisz, A., Danielewicz, W., Hołdyński, Cz., 2012. Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa.
Wróbel, M., Wróbel, J., Gregorczyk, A., 2011. Floristic and community diversity of weed vegetation in willow short-rotation coppices in different soil-habitat conditions. Polish Journal of Ecology 59 (2), 289-296.
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.