PRACA ORYGINALNA
Procesy glebotwórcze i właściwości gleb wykształconych z materiałów typu fluvic w dolinach źródliskowych Pomorza Środkowego – studium przypadku strumienia Kamienna
1
Institute of Agriculture, Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Polska
2
Instytut Biologii i Nauk o Ziemi, Katedra Nauk o Ziemi i Środowisku, Akademia Pomorska w Słupsku, Polska
3
Laboratorium Chemii Środowiska Przyrodniczego, Instytut Badawczy Leśnictwa, Polska
Data nadesłania: 09-06-2022
Data ostatniej rewizji: 25-08-2022
Data akceptacji: 25-10-2022
Data publikacji online: 25-10-2022
Data publikacji: 15-11-2022
Autor do korespondencji
Jerzy Jonczak
Institute of Agriculture, Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Nowoursynowska 159, 02-776, Warsaw, Polska
Institute of Agriculture, Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Nowoursynowska 159, 02-776, Warsaw, Polska
Soil Sci. Ann., 2022, 73(3)156044
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem badań była charakterystyka procesów glebotwórczych i wybranych właściwości gleb wykształconych z osadów aluwialnych w dolinie strumienia Kamienna, reprezentującego typową dla obszaru Pomorza Środkowego głęboko wciętą w glacjalne i fluwioglacjale osady dolinę źródliskową. Badaniami objęto siedem profili glebowych usytuowanych wzdłuż strumienia. Gleby zostały opisane, opróbowane i przeanalizowane stosując standardowe dla badań gleboznawczych metody. Materiały macierzyste badanych gleb wykazywały warstwowanie i miały uziarnienie piasków, w niektórych poziomach ze znacznymi domieszkami frakcji żwirowej. Wskaźniki teksturalne wskazują na ich akumulację w środowisku fluwialnym o wysokiej dynamice. Gleby wykazywały dużą zmienność przestrzenną, podkreślając znaczenie czynników o charakterze lokalnym. Głównymi procesami glebotwórczymi była akumulacja materii organicznej i oglejenie gruntowe, co znajduje odzwierciedlenie w klasyfikacji gleb - Eutric Gleyic Fluvisols, Fluvic Gleyic Mollic Umbrisols, Fluvic Gleyic Phaeozems i Fluvic Phaeozems. Gleby charakteryzowały się głębokimi poziomami A i wysoką zawartością materii organicznej. Warstwowanie poziomów próchnicznych może dowodzić jej częściowo allochtonicznego charakteru, a występujące w górnym i środkowym biegu strumienia nisze źródliskowe są prawdopodobnie zewnętrznym źródłem tego składnika. Właściwości fizyczne badanych gleb wskazują na ich dobrą kondycję ekologiczną. Ponadto, gleby były bogate w N przy niskiej zasobności w P, K, Ca, Mg, Fe i Al. Generalnie mała zawartość żelaza wolnego wskazuje na słabe zaawansowanie procesów wietrzenia. Z kolei przewaga żelaza amorficznego nad krystalicznym jest efektem dużego uwilgotnienia i wysokiej zasobności w materię organiczną. Ponadto, gleby charakteryzowały się małą kationową pojemnością sorpcyjną, która wykazywała zróżnicowanie w zależności od zawartości materii organicznej i iłu. Gleby generalnie miały kwaśny odczyn, a ich pH-H2O wahało się w większości przypadków w granicach 5,0–7,0. Relatywnie niskie wartości pH nie znalazły jednak odzwierciedlenia w wysokim wysyceniu kompleksu sorpcyjnego kationami kwasowymi.
REFERENCJE (93)
1.
Ad-hoc-AG-Boden, 2005. Bodenkundliche Kartieranleitung – 5. Auflage. Hannover, Germany.
2.
Andres-Domenech, I., Garcia-Bartual, R., Montanari, A., Marco, J.B., 2015. Climate and hydrological variability: The catchment filtering role. Hydrology and Earth System Sciences 19, 379– 387. https://doi.org/10.5194/hess-1....
3.
Arnell, N.W., 1992. Factors controlling the effects of climate change on river flow regimes in a humid temperate environment. Journal of Hydrology 132(1–4), 321-342. https://doi.org/10.1016/0022-1....
4.
Bawden, A.J., Burn, D.H., Prowse, T.D., 2015. Recent changes in patterns of western Canadian river flow and association with climatic drivers. Hydrology Research 46, 551– 565. https://doi.org/10.2166/nh.201....
5.
Bin Ashraf, F., Haghighi, A.T., Marttila, H., Klove, B., 2016. Assessing impacts of climate change and river regulation on flow regimes in cold climate: A study of a pristine and a regulated river in the sub-arctic setting of Northern Europe. Journal of Hydrology 542, 410–422. https://doi.org/10.1016/j.jhyd....
6.
Blott, S.J., Pye, K., 2001. Gradistat: a grain size distribution and statistics package for the analysis of unconsolidated sediments. Earth Surface Processes and Landforms 26, 1237-1248. https://doi.org/10.1002/esp.26....
7.
Bojakowska, I., Sokołowska, G., 1993. Zmiany zawartości Cd, Cr, Pb, Zn w aluwiach wybranych rzek Polski 1990-1992. Przegląd Geologiczny 3, 185-192. (In Polish with English summary).
8.
Boratyński, K., Wilk, K., 1961. Skład frakcyjny próchnicy w niektórych madach okolic Wrocławia. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 10, 645-647. (In Polish with English summary).
9.
Brogowski, Z., Mazurek, A., 1986. Skład mineralny frakcji mniejszych od 0,02 mm gleby aluwialnej. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 37(4), 9-22. (In Polish with English summary).
10.
Brogowski, Z., Okołowicz, M., 2008. Bilans węgla organicznego i azotu we frakcjach granulometrycznych gleby aluwialnej. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 59(3/4), 41-50. (In Polish with English summary).
11.
Brożek, S., Zwydak, M., 2010. Atlas gleb leśnych Polski. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa. (in Polish with English summary).
12.
Chojnicki, J., 2002. Soil-formin processes in alluvial soils of central Vistula valley and Żuławy. Fundacja Rozwój SGGW, Warsaw. (In Polish with English summary).
13.
Chojnicki, J., 2004. Formy żelaza w madach Żuław. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 55(1), 77-86. (In Polish with English summary).
14.
Ciszewski, D., Malik, I., Wardas, M., 2004. Uwarunkowania geomorfologiczne migracji metali ciężkich w osadach fluwialnych: dolina Małej Panwi. Przegląd Geologiczny 52(2), 163-174. (In Polish with English summary).
15.
Cornell, R.M., Schwertmann, U., 1979. The influence of organic anions on the crystallization of ferrihydrite. Clays and Clay Minerals 27, 402-410. https://doi.org/10.1346/CCMN.1....
16.
Czarnowska, K., Bontruk, H., 1995. Zawartość metali ciężkich w glebach aluwialnych Żuław. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 46(1/2), 65-77. (In Polish with English summary).
17.
Czarnowska, K., Broda, D., Chojnicki, J., Turemka, E., 1995. Metale ciężkie w glebach aluwialnych doliny Wisły. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 46(3/4), 5-18. (In Polish with English summary).
18.
Dąbkowska-Naskręt, H., 1990. Skład i właściwości fizykochemiczne wybranych gleb aluwialnych Doliny Dolnej Wisły z uwzględnieniem ich cech diagnostycznych. Wydawnictwo Uczelniane ATR w Bydgoszczy. (In Polish with English summary).
19.
Dąbkowska-Naskręt, H., 1996. Wolne tlenki żelaza i ich wpływ na całkowitą powierzchnię właściwą gleb aluwialnych. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 47(3/4), 23-29. (In Polish with English summary).
20.
De Kimpe, C.R., Laverdiere, M.R., Martel, Y.A., 1979. Surface area and exchange capacity of clay in relation to the mineralogical composition of Gleysols. Canadian Journal of Soil Science 59: 341-347. https://doi.org/10.4141/cjss79....
21.
Degórski, M., Kowalkowski, A., Kozłowska, A., 2013. Gleby bielicoziemne – geograficzne trendy oraz dyskontynuacje procesów rozwoju. SEDNO Wydawnictwo Akademickie, Warszawa. (In Polish with English summary).
22.
Długosz, J., Orzechowski, M., Smólczyński, S., Kobierski, M., 2009. Skład mineralogiczny frakcji ilastej osadów aluwialnych wybranych rzek północno-wschodniej Polski. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 60(2), 24-31. (In Polish with English summary).
23.
Dobrzański, B., Nipanicz, A., 1950. Mady w dolinie Wisłoka. Annales UMCS. Sec. B 4, 257-270. (In Polish with English summary).
24.
Dziadowiec, H., Jonczak, J., Czarnecki, A., Kacprowicz, K., 2007. Masa, dynamika i skład chemiczny opadu roślinnego w różnowiekowych plantacjach odmiany uprawnej topoli czarnej - Hybryda 275, Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 58(3/4), 68-77. (In Polish with English summary).
25.
Evans, L.J., 1982. Cation exchange capacities and surface areas of Humic Gleysolic Ap horizons from southwestern Ontario. Canadian Journal of Soil Science 62, 291-296. https://doi.org/10.4141/cjss82....
26.
FAO, 2006. Guidelines for Soil Description. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome.
27.
Florek, W., Jonczak, J., Princ, C., 2009. The impact of snow-melt-rain flood on runoff denudation from small lowland catchments (on example of left-bank tributaries of lower Wieprza), Baltic Coastal Zone 13B, 67-78. (In Polish with English summary).
28.
Florek, W., 1991. Postglacjalny rozwój dolin rzek środkowej części północnego skłonu Pomorza. WSP, Słupsk. (in Polish with English summary).
29.
Folk, R.L., Ward, W., 1957. Brazos River bar: A study in the significance of grain size parameters. Journal of Sedimentary Petrology 27, 3-26. https://doi.org/10.1306/74D706....
30.
Gądor, J., 1966a. Charakterystyka gleboznawcza świeżych osadów aluwialnych w dolinie rzeki Kurówki. Pamiętnik Puławski 22, 151-157. (In Polish with English summary).
31.
Gądor, J., 1966b. Z badań nad budową i właściwościami mad w dolinie rzeki Kurówki. Pamiętnik Puławski 22, 137-149. (In Polish with English summary).
32.
IUSS Working Group WRB, 2015. World Reference Base for Soil Resources 2014, update 2015. International soil classification system for naming soils and creating legends for soil maps. World Soil Resources Reports No. 106. FAO, Rome.
33.
Jaworski, A., 1961. Pierwiastki śladowe w aluwiach współczesnych Sufragańca i Bobrzy. Przegląd Geologiczny 9(5), 1-267. (In Polish with English summary).
34.
Jekatierynczuk-Rudczyk, E., 2007. Strefa hyporeiczna, jej funkcjonowanie i znaczenie. Kosmos – Problemy Nauk Biologicznych 56(1-2), 181-196. (In Polish with English summary).
35.
Jonczak, J., 2010. Właściwości sorpcyjne i buforowe gleb nisz źródliskowych w dolinie Jarosławianki (Równina Sławieńska), Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual, 61(3), 47-53. (In Polish with English summary).
36.
Jonczak, J., 2015. Geneza, ewolucja i właściwości gleb dolin rzek źródłowych w młodoglacjalnych obszarach zastoiskowych na przykładzie Leśnej (Równina Sławieńska). Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej, Słupsk. (In Polish with English summary).
37.
Jonczak, J., Cysewska, J., 2010. Pozycja systematyczna i wybrane właściwości gleb nisz źródliskowych w dolinie Jarosławianki (Równina Sławieńska), Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 61(2), 45-56. (In Polish with English summary).
38.
Jonczak, J., Florek, W., 2013. Wiek i właściwości gleb wykształconych z osadów stawu młyńskiego w dolinie Jarosławianki (Równina Sławieńska) (In:) Jonczak, J., Florek, W., (Eds.) Środowisko glebotwórcze i gleby dolin rzecznych, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań, 33-40. (In Polish with English summary).
39.
Jonczak, J., Kowalkowski, A., 2013. Geneza, zróżnicowanie przestrzenne i właściwości poligenetycznych gleb zlewni Jarosławianki, (In:) Jonczak, J., Florek, W., (Eds.) Środowisko glebotwórcze i gleby dolin rzecznych, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań, 41-56. (In Polish with English summary).
40.
Jonczak, J., Olejniczak, M., Parzych, A., Sobisz, Z., 2016. Dynamics, structure and chemistry of litterfall in headwater riparian forest on the area of Middle Pomerania. Journal of Elementology 21(2), 381-392. https://doi.org/10.5601/jelem.....
41.
Jonczak, J., Parzych, A., 2016. Właściwości materii organicznej gleb śródleśnych nisz źródliskowych w dolinie Kamiennej (Pomorze Środkowe). Sylwan 160(2), 135-143. (In Polish with English summary).
42.
Jonczak, J., Parzych, A., 2019. Effect of small retention system on mid-forest headwater stream temperature and chemistry. Journal of Elementology 24(2), 771-783. https://doi.org/10.5601/jelem.....
43.
Jonczak, J., Parzych, A., Sobisz, Z., 2015. Distribution of carbon and nitrogen forms in Histosols of headwater areas – a case study from the valley of the Kamienna Creek (northern Poland). Journal of Elementology 20(1), 95-105. https://doi.org/10.5601/jelem.....
44.
Kabała, C., Charzyński, P., Chodorowski, J., Drewnik, M., Glina, B., Greinert, A., Hulisz, P., Jankowski, M., Jonczak, J., Łabaz, B., Łachacz, A., Marzec, M., Mazurek, R., Mendyk, Ł., Musiał, P., Musielok, Ł., Smreczak, B., Sowiński, P., Świtoniak, M., Uzarowicz, Ł., Waroszewski, J., 2019. Systematyka Gleb Polski, Wydanie 6. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. (In Polish with English summary).
45.
Kabała, C., Chodak, T., Gałka, B., 2009. Wpływ genezy osadów oraz procesów pedogenicznych na skład mineralogiczny frakcji ilastej gleb w dolinie rzeki Dobra. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 60(3), 90-99. (In Polish with English summary).
46.
Kabała, C., Gałka, B., Jezierski, P., Bogacz, A., 2011. Transformacja mad w warunkach regulacji rzeki i długotrwałego użytkowania rolniczego w dolinie Dobrej na Nizinie Śląskiej. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 62(2), 141-153. (In Polish with English summary).
47.
Kacprzak, A., Drewnik, M., Musielok, Ł., 2012. Właściwości i klasyfikacja gleb powstałych na holoceńskich osadach rzecznych w dolinie Górnego Sanu w rejonie Tarnawy Wyżnej. Roczniki Bieszczadzkie 20, 281-295. (In Polish with English summary).
48.
Kirschenstein, M., Baranowski, D., 2008. Wahania roczne i tendencje zmian opadów atmosferycznych i temperatury w Słupsku, Dokumentacja Geograficzna 37, 76-82. (in Polish with English summary).
49.
Kobierski, M., Kondratowicz-Maciejewska, K., Banach-Szot, M., Wierzowiecki, M., 2010. Właściwości sorpcyjne użytkowanych rolniczo gleb aluwialnych między korytem Wisły a wałem przeciwpowodziowym w obrębie Basenu Unisławskiego. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 61(4), 97-104. (In Polish with English summary).
50.
Kobierski, M., Piekarczyk, M., Malczyk, P., 2008. Nikiel, chrom i ołów w glebach aluwialnych w obrębie wałów przeciwpowodziowych Basenu Unisławskiego. Ekologia i Technika 5(96), 205-210. (In Polish with English summary).
51.
Kobojek, E., 2009. Naturalne uwarunkowania różnych reakcji rzek nizinnych na antropopresję na przykładzie środkowej Bzury i jej dopływów. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. (In Polish with English summary).
52.
Kondratowicz-Maciejewska, K., Banach-Szott, M., Kobierski, M., 2010. Właściwości fizykochemiczne kwasów huminowych gleb aluwialnych Basenu Unisławskiego. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 61(4), 123-127. (In Polish with English summary).
53.
Konecka-Betley, K., 1968. Zagadnienie żelaza w procesie glebotwórczym. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual, 19(1): 51-97. (In Polish with English summary).
54.
Kozarski, S., 1995. Deglacjacja północno-zachodniej Polski: warunki środowiska i transformacja geosystemu (~20 ka → ~10 ka BP). Dokumentacja Geograficzna 1, IGiPZ PAN, Warszawa. (in Polish with English summary).
55.
Krygowski, B., 1964. Graniformametria mechaniczna – zastosowanie, teoria. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 2(4). (In Polish).
56.
Kutyna, I., Niedźwiecki, E., 1979. Ocena właściwości mad uprawnych doliny rzeki Iny metodami gleboznawczymi oraz metodą bioindykacyjną Ellenberga. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Szczecinie, Rolnictwo 18, 115-128. (In Polish with English summary).
57.
Laskowski, S., 1986. Powstanie i rozwój oraz właściwości gleb aluwialnych doliny środkowej Odry. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu 56. (In Polish with English summary).
58.
Laskowski, S., Szozda, B., 1985. Niektóre właściwości chemiczne mad odrzańskich rejonu Przychowej. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 34(3), 27-40. (In Polish with English summary).
59.
Lu, W., Zhao, W., Balsam, W., Lu, H., Liu, P., Lu, Z., Ji, J., 2017. Iron mineralogy and speciation in clay-sized fractions of Chinese desert sediments. JGR Atmospheres 122(24), 13458-13471. https://doi.org/10.1002/2017JD....
60.
Malik I. 2004. Rola lasu nadrzecznego w kształtowaniu koryta rzeki meandrującej na przykładzie Małej Panwi (Równina Opolska). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
61.
Malinowski, R., Niedźwiedzki, E., Sammel, A., 2004. Właściwości chemiczne zwięzłych mad Cedyńskich z uwzględnieniem sposoby ich użytkowania. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 55(1), 169-173. (In Polish with English summary).
62.
Maszner, P., 1979. Zawartość i profilowe rozmieszczenie siarki w madach dolnego biegu Wisły. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu 109, 85-94. (In Polish with English summary).
63.
Mazurek, M., 2010. Hydrogeomorfologia obszarów źródliskowych (dorzecze Parsęty, Polska NW). Wydawnictwo Naukowe UAM. (In Polish with English summary).
64.
Mazurek, M., Kruszyk, R., Szpikowska, G., 2020. Source-to-mainstream: Hydrochemical water changes in a channel head in the young glacial area (Pomeranian Lakeland, Poland). Geomorphology 371, 107445. https://doi.org/10.1016/j.geom....
65.
Mazurski, K., 1976. Niektóre cechy mad sudeckich. Roczniki Gleboznawcze 27(4), 93-105. (In Polish with English summary).
66.
Mehra, O., Jackson, J., 1960. Iron oxide removal from soils and clays by a dithionite-citrate system buffered with sodium bicarbonate. Clay and Clays Minerals 5, 317-327. https://doi.org/10.1016/B978-0....
67.
Myślińska, E., Hoffmann, E., 1982. Zróżnicowanie litologiczne mad w wybranych odcinkach dolnej Wisły. Przegląd Geologiczny 9, 479-497. (In Polish with English summary).
68.
Niedźwiecki, E., Winkler, L., Wojcieszczuk, M., Jarnuszewski, G., 2010. Kształtowanie się właściwości różnie użytkowanych mad rzecznych w dolinie ujścia Krąpieli do Iny powyżej Stargardu Szczecińskiego. Część I. Warunki hydrologiczne i cechy morfologiczne gleb. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 61(4), 171-177. (In Polish with English summary).
69.
Olszewski, Z., Borowski, T., Rusiecka, D., Skłodowski, P., 1966. Mady okolic Wilanowa. Roczniki Nauk Rolniczych 91(A), 57-95. (In Polish with English summary).
70.
Orzechowski, M., Smólczyński, S., 1998. Degradacja fizyczna mad żuławskich. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 460, 375-384. (In Polish with English summary).
71.
Orzechowski, M., Smólczyński, S., Sowiński, P., 2005. Właściwości sorpcyjne gleb aluwialnych Żuław Wiślanych. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 56(1/2), 119-127. (In Polish with English summary).
72.
Osadowski, Z., 2010. Wpływ uwarunkowań hydrologicznych i hydrochemicznych na zróżnicowanie szaty roślinnej źródlisk w krajobrazie młodoglacjalnym Pomorza. Wydawnictwo Akademii Pomorskiej w Słupsku, Słupsk. (In Polish with English summary).
73.
Parzych, A., Jonczak, J. Sobisz, Z., Woziwoda, B., 2020. The influence of plants on water quality in stream flowing through of mid-forest spring niche. Desalination and Water Treatment 186, 350-360. https://doi.org/10.5004/dwt.20....
74.
Parzych, A., Jonczak, J., Sobisz, Z., 2018. Bioaccumulation of macro- and micronutrients in herbaceous plants of headwater areas – a case study from northern Poland. Journal of Elementology 23(1), 231-245. https://doi.org/10.5601/jelem.....
75.
Passega, R., 1964. Grain size representation by CM patterns as a geological tool. Journal of Sedimentary Petrology 34(4), 830-847.
76.
Pisarek, I., Żarczyńska, B., 2002. Antropogeniczne wzbogacenie w metale ciężkie gleb doliny Odry na terenie miasta Opola. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 53(3/4), 75-83. (In Polish with English summary).
77.
Piszczek, J., Chudecki, Z., Greinert, H., 1964. Charakterystyka fizycznych i chemicznych właściwości mad cedyńskich w świetle dotychczasowych badań. Zeszyty Naukowe WSR w Szczecinie 12, 24-27. (In Polish with English summary).
78.
PTG., 2009. Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych – PTG 2008, Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 60(2), 5-17.
79.
Reimann, B., Kociałkowski, Z., Michałek, K., 1975. Available and exchangeable microelements in Żuławy alluvial soils. Polish Journal of Soil Science 8, 27-35.
80.
Reimann, B. Cieśla, W., 1961. Gleby fluwiogeniczne Doliny Wisły w Grabowie. Roczniki Nauk Rolniczych 82(A), 325-354. (In Polish with English summary).
81.
Ruiz-Fernandez, A.C., Hillaire-Marcel, C., Páez-Osuna, F., Ghalleb, B., Soto-Jiménez, M., 2003. Historical trends of metal pollution recorded in the sediments of the Culiacan River Estuary, northwestern Mexico. Applied Geochemistry 18, 577-588. https://doi.org/10.1016/S0883-....
82.
Rytelewski, J., 1969. Właściwości fizyczne i chemiczne mad przy ujściu rzeki Pasłęki. Zeszyty Naukowe WSR w Olsztynie 25(3), 653-670. (In Polish with English summary).
83.
Rytelewski, J., 1965. Typologia gleb aluwialnych doliny Łyny. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 15(1), 91-109. (In Polish with English summary).
84.
Siuta, J., 1963. Charakterystyka mad żuławskich na tle analizy kationów wymiennych i składników rozpuszczalnych w wodzie. Pamiętnik Puławski 9, 275-292. (In Polish with English summary).
85.
Stonehouse, H.B., Arnaud, R.J., 1971. Distribution of iron, clay and extractable aluminum in some Saskatchewan soils. Canadian Journal of Soil Science 51, 283-292. https://doi.org/10.4141/cjss71....
86.
Strzemski, M., 1955. Typologia mad polskich. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 4, 180-191. (In Polish with English summary).
87.
Szmańda, J., 2010. Litodynamiczna interpretacja środowiska fluwialnego na podstawie wskaźników uziarnienia – przegląd wybranych metod. Landform Analysis 12, 109-125.
88.
Szmańda, J., 2011. Zapis warunków depozycji w uziarnieniu aluwiów pozakorytowych. Landform Analysis 18, 3-97. (In Polish with English summary).
89.
Tomaszewski, J., 1959. O procesach glebotwórczych. Roczniki Gleboznawcze 8(2), 17-38.
90.
Van Reeuwijk, L., 1995. Procedures for soil analysis. Technical Paper 9, International Soil Reference and Information Centre.
91.
Witek, T., 1961. Wstępne badania nad ewolucją mad Żuław Wiślanych. Roczniki Nauk Rolniczych 82-A(3), 659-688. (In Polish with English summary).
92.
Wondzell, S.M., 2011. The role of the hyporheic zone across stream networks. Hydrological Processes 25(22), 3525–3532. https://doi.org/10.1002/hyp.81....
93.
Woźniak, L., 1995. Właściwości chemiczne świeżych osadów aluwialnych południowo-wschodniej Polski. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 418(1), 163-168. (In Polish with English summary).
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2300-4975 |
| ISSN: | 2300-4967 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
