PRACA ORYGINALNA
Wybrane właściwości rekultywowanych gleb pogórniczych na terenie kopalni żwiru w północno-wschodniej Polsce
Więcej
Ukryj
1
University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Department of Soil Science and Land Reclamation, Plac Łódzki 3, 10–722 Olsztyn, Poland
2
County Administrator’s Office in Nidzica, ul. Traugutta 23, 13-100 Nidzica, Poland
Data nadesłania: 28-08-2019
Data akceptacji: 18-02-2020
Data publikacji online: 19-05-2020
Data publikacji: 19-05-2020
Soil Sci. Ann., 2020, 71(1), 66-75
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem badań było porównanie właściwości fizyko-chemicznych, właściwości wodno-powietrznych i retencyjnych gleb powstałych w wyniku rekultywacji terenu po eksploatacji żwiru z właściwościami gleb nieeksploatowanych Badane gleby wykazywały uziarnienie piasków gliniastych, piasków gliniastych pylastych i glin piaszczystych. Średnie zasoby próchnicy w poziomach powierzchniowych wynosiły 84,75 Mg ∙ ha-1, co kwalifikuje je jako bardzo dobrze zrekultywowane. W poziomach próchnicznych zawartość wody potencjalnie dostępnej (PRU) i łatwo dostępnej dla roślin (ERU) wyniosła odpowiednio 11,16% obj. i 6,95% objętościowych, a wartości te były statystycznie istotnie większe niż w głębszych poziomach glebowych. Poziomy próchniczne gleb rekultywowanych miały wyższe, ale nie istotne, średnie wartości polowej pojemności wodnej (43,42 mm), PRU (32,31 mm) i ERU (20,16 mm) niż gleby nie eksploatowane. Odczyn badanych gleb był obojętny lub zasadowy (pHKCl 6,6-7,4). Suma kationów zasadowych, wśród których dominował wapń, w poziomach próchnicznych rekultywowanych gleb była istotnie statystycznie większa niż w poziomach głębszych. Nie stwierdzono natomiast istotnych różnic między uziarnieniem, zasobami próchnicy, właściwościami fizyko-chemicznymi, powietrzno-wodnymi oraz retencyjnymi w glebach rekultywowanych i nie eksploatowanych. Podczas rekultywacji technicznej przywrócono poziom próchniczny, a właściwości gleby i potencjalne zdolności produkcyjne gleb były zbliżone do właściwości gleb przed eksploatacją.
REFERENCJE (25)
1.
Act of 3 February 1995 on the protection of agricultural and forest land. Journal of Laws of 2017, item 1161. 2.
2.
Drab, M., 2004. The influence of land reclamation activity on forming of selected properties of grounds that had originated as a result of natural aggregate mining in Dobroszów region of Lubuskie province. Roczniki Gleboznawcze–Soil Science Annual 55(2), 85–94.
http://ssa.ptg.sggw.pl/files/a....
3.
Drab, M., Greinert, A., 2011. Improvement of the sorption properties of post-mining soils following effective reclamation. Roczniki Gleboznawcze–Soil Science Annual 62(2), 61–68.
http://ssa.ptg.sggw.pl/files/a....
4.
Gilewska, M., Otremba, K., 2004. The properties of soils formed from post-mining soil. Roczniki Gleboznawcze–Soil Science Annual 55(2), 111–121.
http://ssa.ptg.sggw.pl/files/a....
5.
Gilewska, M., Otremba, K., 2005. The influence of reclamation measures on the rate of soil formation processes. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 506,157–164.
6.
Gilewska, M., Otremba, K., 2008. Influence of fodder utilization system on selected physical properties of soils developing on the basis of post-mining grounds. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 526, 163–170.
7.
Gilewska, M., Otremba, K., 2018. The some aspects of agricultural reclamation the post-mining grounds of the Konin and Adamów Brown Coal Mines. Inżynieria Ekologiczna 19(4), 22–29.
https://doi.org/10.12912/23920....
9.
Otremba, K., Gilewska, M., Mocek, A., Owczarzak, W., Gajewski, P., Kaczmarek, Z., 2015. Physical and water properties of soils developing from postmining materials of Konin brown coal mine. Fresenius Environmental Bulletin 24(4), 1227–1231.
10.
Otremba, K. 2011. Selected physical properties of soils developing from post-mining materials of the “Konin” brown coal mine. Roczniki Gleboznawcze–Soil Science Annual 62(2), 305–310.
http://ssa.ptg.sggw.pl/files/a....
11.
Orzechowski, M., Smólczyński, S., Wyrzykowski, A., 2008. Soil properties of reclaimed sites of sand and gravel post-mine “Sarnowo” in mazowieckie voivodeship. Roczniki Gleboznawcze–Soil Science Annual 59(2), 170–176.
http://ssa.ptg.sggw.pl/files/a....
12.
Pihlap, E., Vuko, M., Lucas, M., Steffens, M., Schloter, M., Vetterlein, D., Endenich, M., Kögel-Knabner, I., 2019. Initial soil formation in an agriculturally reclaimed open-cast mining area - the role of management and loess parent material. Soil and Tillage Research 191, 224–237,
https://doi.org/10.1016/j.stil....
13.
Regulation of the Council of Ministers of 12 September 2012 on soil classification of land. Journal of Laws of 2012, item 1246.
14.
Regulation of the Council of Ministers of 9 December 2014 on the waste catalog. Journal of Laws of 2014, item 1923.
15.
Shrestha, R.K., Lal, R., 2010. Carbon and nitrogen pools in reclaimed land under forest and pasture ecosystems in Ohio, USA. Geoderma 157, 3-4:196-205.
https://doi.org/10.1016/j.geod....
16.
Shrestha, R.K., Lal, R., 2011. Changes in physical and chemical properties of soil after surface mining and reclamation. Geoderma 161, 168-176.
https://doi.org/10.1016/j.geod....
17.
Siuta J., Zielińska, A., Makowiecki, K., 1985. The degradation of Earth. Degradacja ziemi. Institute for Environmental Development, Warszawa, 318 p.
18.
Smólczyński, S., Orzechowski, M., 2010. Water capacity and content of exchangeable cations in the soils of reclaimed sand and gravel post-mine areas. Roczniki Gleboznawcze–Soil Science Annual 61(3), 111–120.
http://ssa.ptg.sggw.pl/files/a....
19.
Spychalski, W., Gilewska, M., 2008. Some chemical properties of soil formed from postmining grounds. Roczniki Gleboznawcze–Soil Science Annual 59 (2), 207–214.
http://ssa.ptg.sggw.pl/files/a....
20.
Spychalski, W., Mocek, A., Gilewska, M., Owczarzak, W., Otremba, K., 2016. Possibilities of reclamation and agricultural use of land on the example of experiment carried out at brown coal mine of Pątnów. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. 136 p.
21.
Stachowski, P., Szafrański, Cz., 2006. The effect of agricultural reclamation on properties of postmining grounds. Roczniki Gleboznawcze–Soil Science Annual 57(1/2), 177–182.
http://ssa.ptg.sggw.pl/files/a....
24.
Wójcik J., Krzaklewski W., 2007: Accumulation of organic matter in the initial soils on the external waste heap of the “Adamów” lignite mine. Roczniki Gleboznawcze–Soil Science Annual 58 (3/4), 151–159.
http://ssa.ptg.sggw.pl/files/a....
25.
Zawadzki, 1973. Laboratory analyses of soil water retention. Wiad. IMUZ 11(2), 11–31.