REVIEW PAPER
Rusty soil – gleba rdzawa – Soil of the Year 2021 in Poland. Concepts of genesis, classification and regularities of geographical distribution
1
Faculty of Earth Sciences and Spatial Management/Department of Soil Science and Landscape Management, Nicolaus Copernicus University in Toruń, Polska
Submission date: 2021-12-01
Final revision date: 2022-01-03
Acceptance date: 2022-01-06
Online publication date: 2022-01-06
Publication date: 2022-02-03
Corresponding author
Michał Jankowski
Faculty of Earth Sciences and Spatial Management/Department of Soil Science and Landscape Management, Nicolaus Copernicus University in Toruń, Lwowska, 87-100, Toruń, Polska
Faculty of Earth Sciences and Spatial Management/Department of Soil Science and Landscape Management, Nicolaus Copernicus University in Toruń, Lwowska, 87-100, Toruń, Polska
Soil Sci. Ann., 2021, 72(4)145585
KEYWORDS
ABSTRACT
Gleba rdzawa (Pol.) – the rusty soil is a soil type distinguished in Polish classification system that has been elected as the soil of the year 2021 in Poland. Rusty soils are mainly coarse textured soils, developed from sandy deposits of various origin (glaciofluvial, fluvial, less often aeolian and of weathering) with A-Bv-C horizon sequence. Pale orange enrichment horizon Bv-siderik is a diagnostic one of these soils. The agricultural quality of rusty soils is low, but they constitute valuable habitats of natural and managed forests, on the territory of Poland occupying over 50% of all the forest area. The article discusses the general concepts of the genesis of rusty soils in the following aspects: (1) ‘rustyfication’ – formation of Fe-Al coatings on sand grains in the Bv horizon, (2) ‘dry pedoclimate’ – as an assumed factor responsible for the lack of Fe-Al-oxides mobility, (3) coniferous vs deciduous vegetation as a soil-forming factor, (4) Pleistocene vs Holocene age and the possible role of periglacial conditions. In Polish classification system rusty soils are currently located close to brown soils (Cambisols), however, in the past they were located in one taxonomic unit with podzolic soils. In international classifications such soils are not distinguished separately and belong to Brunic Arenosols/Psamments. The largest areas of rusty soils in Poland are located in lowlands and uplands, mainly on sandy surfaces of outwash plains, and terraces of ice-marginal streamways and valleys.
REFERENCES (137)
1.
Andrzejczyk, T., Sewerniak, P., 2016. Gleby i siedliska drzewostanów nasiennych dębu szypułkowego (Quercus robur) i dębu bezszypułkowego (Q. petraea) w Polsce. Sylwan 160(8), 674-683.
2.
Banaszuk, H., 1979. Geneza i ewolucja pokrywy glebowej na wydmach Kotliny Biebrzańskiej. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 30(2), 111-142.
3.
Becher, M., Kalembasa, D., 2006. Charakterystyka bituminów leśnych gleb rdzawych i bielicowych na Nizinie Południowopodlaskiej. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual, 57(3/4), 5–12.
4.
Becher, M., Kalembasa, D., 2008. Charakterystyka kwasów huminowych w leśnych glebach rdzawych na Nizinie Południowopodlaskiej. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 59(3/4), 17–22.
5.
Bednarek, R., 1991. Wiek, geneza i stanowisko systematyczne gleb rdzawych w świetle badań paleopedologicznych w okolicach Osia. Rozprawy, UMK Toruń.
6.
Bednarek, R., 2000. Gleby kopalne jako źródło informacji o zmianach środowiska przyrodniczego. Acta Universitatis Nicolai Copernici, Geografia 31, 47-63.
7.
Bednarek, R., Michalska, M., 1998. Wpływ rolniczego użytkowania na morfologię i właściwości gleb rdzawych w okolicach Bachotka na Pojezierzu Brodnickim. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 460, 487-497.
8.
Bednarek, R., Prusinkiewicz, Z., 1980. Geografia gleb. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
9.
Bednarek, R., Skiba, S., 2015. Czynniki i procesy glebotwórcze [In:] Mocek, A. (Ed.), Gleboznawstwo. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 68-98.
10.
Białousz, S., 1978; Wpływ morfogenezy Pojezierza Mazurskiego na kształtowanie się gleb. Roczniki Nauk Rolniczych D, 166, 87-154.
11.
Białousz, S., Skłodowski, P., Szafranek, A., 2021. Badania nad kryteriami wyróżniania gleb rdzawych prowadzone w Katedrze Gleboznawstwa Politechniki Warszawskiej. Soil Science Annual 72(4), (this issue).
12.
Biały, K., 1997. Problem zniekształcenia i degradacji gleb na przykładzie ekosystemów leśnych w Drawieńskim Parku Narodowym. [In:] Pawlaczyk, P., (Ed.), Gleby i roślinność ekosystemów leśnych w Drawieńskim Parku Narodowym. Sorus, Poznań, 25–42.
13.
Biały, K., 1999. Dowolność wyróżniania typów siedliskowych lasu i projektowania składów docelowych drzewostanów w obrębie gleb bielicoziemnych. Sylwan 143(5), 65–72.
14.
Błońska, E., Lasota, J., Januszek, K., 2013. Variability of enzymatic activity in forest Cambisols and Brunic Arenosols of Polish lowland areas. Soil Science Annual 64(2), 54–59.
16.
Brożek, S., Zwydak, M., Lasota, J., 2008. Liczbowy indeks troficznych odmian podtypów gleb bielicowych i rdzawych. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 59(1), 7–17.
17.
Bryk, M., 2009. Przewodnictwo wodne i wskaźnik jakości leśnej gleby rdzawej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska D, Agricultura 64(4), 9-18.
18.
Chojnicki, J., 2020. Ocena trofizmu gleb Obszaru Ochrony Ścisłej „Rybitew” w Kampinoskim Parku Narodowym na podstawie siedliskowego indeksu glebowego. Sylwan 164 (9), 758-766. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwa....
19.
Chojnicki, J., Kwasowski, W., Wójcik, R., 2021. Ocena funkcji i przeznaczenia Glebowej Powierzchni Wzorcowej w Puszczy Białej w zależności od typologii i właściwości gleb. Sylwan 165(3), 223−232. https://doi.org/10.26202/sylwa....
20.
Chojnicki, J., Kwasowski, W., Zielony, R., 2021. Ocena funkcji i przeznaczenia Glebowej Powierzchni Wzorcowej w Puszczy Białej w zależności od diagnozy siedlisk leśnych. Sylwan 165(4), 296−304. https://doi.org/10.26202/sylwa....
21.
Chudecka, J., Tomaszewicz, T., 2014. Ocena porolnych gleb rdzawych jako siedliska leśnego na podstawie indeksu trofizmu gleb leśnych (ITGL) i siedliskowego indeksu glebowego (SIG). Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska. Uniwersytet Zielonogórski 156(36), 48-57.
22.
Chudecki, Z., Błaszczyk, H., 1980. Zmiany w zawartości połączeń Ca, K, Na w glebach brunatnoziemnych i rdzawych w zależności od ich użytkowania. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 31(3/4), 227–236.
23.
Czępińska-Kamińska, D., 1986. Zależność między rzeźbą terenu a typami gleb obszarów wydmowych Puszczy Kampinoskiej. SGGW-AR, Warszawa, 5–72.
24.
Czubaszek, R., 2006. Gleby wydm śródtorfowych w Kotlinie Biebrzańskiej i w dolinie Narwii. Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska 17, 41-62.
25.
Czubaszek, R., Banaszuk, H., 2004. Wybrane właściwości gleb rdzawych na wydmach środtorfowych w bagiennych dolinach Biebrzy i Narwi. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 55(1), 87-98.
26.
Degórski, M., Kowalkowski, A., Kozłowska, A., 2013. Gleby bielicoziemne - geograficzne trendy oraz dyskontynuacje procesów rozwoju. Wydawnictwo Akademickie Sedno, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
27.
Dziadowiec, H., Hentosz, M., Pawlikowski, T., 2002. Wpływ mrówek Formica polyctena (Forster) na właściwości gleb bielicowo-rdzawych w Borach Tucholskich. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 53(1/2), 27–39.
28.
Gus-Stolarczyk, M., Drewnik M., Szymański W., 2021. Origin, properties and transformation of soil lamellae in rusty soils (Brunic Arenosols) in southeastern Poland. Soil Science Annual 74(4), 143881. https://doi.org/10.37501/soils... (this issue).
29.
Hirsch, F., Schneider, A., Nicolay, A., Błaszkiewicz, M., Kordowski, J., Noryśkiewicz, A.M., Tyszkowski, S., Raab, A., Raab, T., 2015. Late Quaternary landscape development at the margin of the Pomeranian phase (MIS 2) near Lake Wygonin (Northern Poland). Catena 124, 28-44.
34.
IUSS Working Group WRB, 2015. World Reference Base for Soil Resources 2014, update 2015, International soil classification system for naming soils and creating legends for soil maps. World Soil Resources Reports No. 106. FAO, Rome.
35.
Jamroz, E., Weber, J., Dębicka, M., 2014. Wpływ odnowienia lasu zrębem zupełnym na trofizm gleb rdzawych na przykładzie Nadleśnictwa Spała. Sylwan 158(9), 669-674.
36.
Jankowski, M., 2002. Buried soils in the dunes of the Toruń Basin. [In:] Manikowska, B., Konecka-Betley, K., Bednarek, R. (Eds.), Paleopedology problems in Poland. Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź, 233-252.
37.
Jankowski, M., 2003. Historia rozwoju pokrywy glebowej obszarów wydmowych Kotliny Toruńskiej. PhD thesis, UMK, Toruń.
38.
Jankowski, M., 2013. Gleby ochrowe. Pozycja w krajobrazie, właściwości, geneza i miejsce w systematyce. Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
39.
Jankowski, M., 2014. Bielicowanie jako wtórny proces w glebach rdzawych Brodnickiego Parku Krajobrazowego. [In:] Świtoniak, M., Jankowski, M., Bednarek, R. (Eds.), Antropogeniczne przekształcenia pokrywy glebowej Brodnickiego Parku Krajobrazowego. Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, 9–24.
40.
Jankowski, M., 2018. Charakterystyka uwarunkowań glebowych oraz interpretacja pedostratygrafii stanowiska archeologicznego. [In:] Papiernik, P., Płaza, D.K., (Eds.) Od epoki kamienia do współczesności: badania archeologiczne w Redczu Krukowym na Kujawach. T. 1, Fundacja Badań Archeologicznych im. prof. K. Jażdżewskiego: Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne, Łódź, 45-58.
41.
Jankowski, M., 2019. Pokrywa glebowa. [In:] Sewerniak, P., Holc, J. (Eds.), Przyroda poligonu toruńskiego stan badań i problemy ochrony. Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, 27–42.
42.
Janowska, E., 2001. Geneza i właściwości gleb rdzawych na obszarze zlodowacenia środkowopolskiego. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa.
43.
Jäger, K.D., Kopp, D., 1969. Zur archöologischen Aussage von Profillauschlüssen norddeutscher Sandböden. Ausgrabungen und Funde 14(3), 111-122.
44.
Jonczak, J. 2014. Uwarunkowane litopedogenicznie rozmieszczenie Cu, Ni i Zn w profilach leśnych gleb rdzawych i glejobielicowych terasy nadzalewowej Słupi. Leśne Prace Badawcze 75(4), 333-341.
45.
Jonczak, J., Olejarski, I., Janek, M., 2019. Specjacja fosforu w leśnych glebach rdzawych na obszarach popożarowych. Sylwan 163(5), 396-406.
46.
Jonczak, J., Sztabkowski, K., 2021. Spatial variability of Brunic Arenosols and associated soils along the slope of the Słupia River valley (middle Pomerania, northern Poland). Soil Science Annual 74(4), 143892. https://doi.org/10.37501/soils... (this issue).
47.
Kabała, C. et al., 2019. Polish Soil Classification, 6th edition – principles, classification scheme and correlations. Soil Science Annual 70(1), 71–97.
48.
Kabała, C., Ksepko, M., Musiał, P., 2021. Różnorodność typologiczna i fizykochemiczna gleb rdzawych Puszczy Białowieskiej. Soil Science Annual 72(4), 143900. https://doi.org/10.37501/soils... (this issue).
49.
Kalembasa, D., Becher, M., 2006. Węgiel i azot w wydzielonych frakcjach materii organicznej leśnych gleb rdzawych i bielicowych Niziny Południowopodlaskiej. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 57(3/4), 44–54.
50.
Klasyfikacja gleb leśnych, 1973. Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, V Komisja Genezy, Klasyfikacji i Kartografii Gleb, Zespół Gleb Leśnych, Warszawa.
51.
Klasyfikacja gleb leśnych Polski, 2000. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa.
52.
Kobierski, M., Staszak, E., Kondratowicz-Maciejewska, K., Ruszkowska, A., 2011. Wpływ rodzaju użytkowania gleb na zawartość metali ciężkich i ich dystrybucję w profilach gleb rdzawych. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 49, 163-177.
53.
Kondratowicz-Maciejewska, K., Kobierski, M., Murawska, A., 2012. Wpływ rodzaju użytkowania gleb rdzawych na wybrane właściwości fizykochemiczne materii organicznej. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 63(2), 19–24. https://doi.org/10.2478/v10239....
54.
Konecka-Betley, K., 1991. Late Vistulain and Holocene fossil soils developed from aeolian and alluvial sediments of the Warsaw Basin. Zeitschrift für Geomorphologie 90, 90-105.
55.
Konecka-Betley, K., Janowska, E., 1996. Wiek i pochodzenie osadów a niektóre procesy glebotwórcze. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 47 (Supl.), 113-123.
56.
Konecka-Betley, K., Janowska, E., 2005. Late glacial and holocene stratotype profile of palaeosols in the Warsaw basin. Studia Quaternaria 22, 3-16.
57.
Konecka-Betley, K., Czępińska-Kamińska, D., Janowska, E., Okołowicz, M., 2002. Gleby stref ochrony ścisłej i częściowej w rezerwacie biosfery „Puszcza Kampinoska”. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 53(3/4), 5-21.
58.
Kowalkowski, A., 1977a. Dynamika rozwoju późnoplejstoceńskich i holoceńskich gleb z piasków wydmowych w Pomorsku. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 28(3/4), 19-35.
59.
Kowalkowski, A., 1977b. Wpływ różnej głębokości wody gruntowej na wilgotność i zasobność gleb rdzawych bielicowanych pod drzewostanami sosnowymi. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 28(3-4), 127–135.
60.
Kowalkowski, A., 1988. Wiek i geneza gleb. [In:] Starkel, L. (Ed.), Przemiany środowiska geograficznego Polski. Ossolineum, Wrocław, 45–85.
61.
Kowalkowski, A., 1994. Peryglacjalne warunki rozwoju gleb na terenach otaczających Stację Geoekologiczną Zintegrowanego Monitoringu Św. Krzyż. [In:] Kowalkowski, A. (Ed.), Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego, Stacja Bazowa Św. Krzyż. Biblioteka Monitoringu Środowiska. Warszawa, 59–79.
62.
Kowalkowski, A., Borzyszkowski, J., 1974. Research on the reverse couplings between mesorelief and some properties on the FH horizon in a rusty podzolic soil. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 25(sup.), 217–230.
63.
Kowalkowski, A., Degórski, M., 2005. Biogeomorfologiczna odrębność górskich strukturalnych gleb rdzawych bielicowych. Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich 52, 7-16.
64.
Kowalkowski, A., Mycielska-Dowgiałło, E., 1980. Soil forming processes in the tundra and arid steppe of the Khangai Mountains on the basis of quartz grain analysis with an electron microscope. Polish Journal of Soil Science 13(1), 59-63.
65.
Kowalkowski, A., Szczęsny P., 1977. Wpływ nawożenia siarczanem amonu na niektóre właściwości chemiczne leśnej gleby rdzawej bielicowanej. Część I. Składniki łatwo rozpuszczalne. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 28(3-4), 73–83.
66.
Kowalkowski, A., Szczęsny, P., 1978. Wpływ nawożenia siarczanem amonu na niektóre właściwości chemiczne leśnej gleby rdzawej bielicowanej. Część II. Właściwości sorpcyjne. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 29(1), 17–25.
67.
Kowalkowski, A., Borzyszkowski, J., Porębska, G., 1981. Geoekologiczne podstawy rozpoznawania i kartografii gleb rdzawych. IBL Warszawa-Sękocin.
68.
Kowalkowski, A., Borzyszkowski, J., Porębska, G., 1985.Wstępne sformułowanie cech diagnostycznych rdzawego poziomu genetycznego w glebach autogenicznych. Sprawozdania z badań naukowych 6, Komitet Badań Czwartorzędu PAN, 71-72.
69.
Kowalkowski, A., Borzyszkowski, J., Szczęsny, P., 1977. Wpływ deszczowania na zawartość łatwo rozpuszczalnych składników mineralnych w leśnej glebie rdzawej bielicowanej. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 28(3-4), 57–71.
70.
Kowalkowski, A., Brogowski, Z., Kocoń, J. 1986. Properties of cryogenic horizons in the profile of rusty soil. Quaternary Studies in Poland 7, 25-37.
71.
Kuźnicki, F., Skłodowski, P., 1974. Zawartość różnych form związków próchnicznych w glebach rdzawych bielicowanych i bielicy wytworzonych z piasków wodnolodowcowych. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 25(sup.), 185–196.
72.
Kuźnicki, F., Białousz, S., Kamińska, H., Oszmańska, M., Rusiecka, D., Skłodowski, P., Ziemińska, A., Żakowska, H., 1978. Typologia gleb wytworzonych z piasków Puszczy Białej w nawiązaniu do rzeźby terenu. Roczniki Nauk Rolniczych D, 166, 57-86.
73.
Lasota, J., Brożek, S., Zwydak, M., Wanic, T., 2011a. Różnorodność gleb acydofilnych lasów liściastych, świetlistej dąbrowy subkontynentalnej oraz ubogich postaci grądów. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 62(4), 73-92.
74.
Lasota J., Brożek S., Zwydak M., Wanic T. 2011b. Różnorodność gleb żyznych buczyn i grądów. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 62(4), 93-108.
75.
Lasota, J., Zwydak, M., Wanic, T., Brożek, S., 2011c. Różnorodność gleb zespołów borów mieszanych. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 62(4), 54-72.
76.
Lasota, J., Błońska, E., Piaszczyk, W., 2021. State of soil enzymatic activity in relationship to some chemical properties of Brunic Arenosols. Soil Science Annual 72(4), 140641 https://doi.org/10.37501/soils... (this issue).
77.
Lemanowicz, J., 2015. Zawartość i dystrybucja fosforu oraz aktywność fosfataz w leśnych glebach rdzawych w obszarze długoletniego oddziaływania Zakładów Azotowych Anwil we Włocławku. Leśne Prace Badawcze 76(3), 250-255.
78.
Maciejewska, A., 1993. Wpływ nawozu organiczno-wapniowo-mineralnego na niektóre właściwości fizykochemiczne gleb rdzawych właściwych wytworzonych z piasków luźnych. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 44(3/4), 113–120.
79.
Magnuski, K., Sienkiewicz, A., Cichocka, I., 2001. Ocena stanu degradacji siedlisk borowych Puszczy Zielonka na podstawie właściwości gleb. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu, Leśnictwo 39, 155-164.
80.
Malczyk, P., 1998. Formy żelaza w rdzawych glebach leśnych wytworzonych z piasku wydmowego. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 39(3), 233–235.
81.
Manikowska, B., 1985. O glebach kopalnych, stratygrafii i litologii wydm Polski środkowej. Acta Geographica Lodziensia 52.
82.
Manikowska, B., Bednarek, R., 1994. Fossil preboreal soil on the dune sands in central Poland and its significance for the conception of rusty soils (Cambic Arenosols) genesis. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 44(supl.), 27–39.
83.
Martyn, W., Niemczuk, B., 2009. Wpływ sposobu użytkowania na zawartość i rozmieszczenie różnych form cynku w profilach gleb płowych i rdzawych. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 40, 56-64.
84.
Martyn, W., Niemczuk, B., 2011. Zawartość żelaza i glinu w profilach gleb rdzawych różnie użytkowanych. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 48, 287-296.
85.
Marzec, M., Kabała, C., 2008. Gleby rdzawe i brunatne kwaśne wytworzone ze zwietrzelin granitów w Sudetach - Morfologia, właściwości i systematyka. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 59(3/4), 206-214.
86.
Mycielska-Dowgiałło, E., Woronko, B., 2004. The degree of aeolization of Quaternary deposits in Poland as a tool for stratigraphic interpretation. Sedimentary Geology 168, 149–163.
87.
Niedźwiecki, E., 1984. Zmiany cech morfologicznych i właściwości gleb uprawnych na tle odpowiadających im gleb leśnych na Pomorzu Szczecińskim. Rozprawy AR w Szczecinie 92.
88.
Nowiński, M., 1998. Fluor w glebach rdzawych degradowanych wplywem imisji miejsko-przemyslowych aglomeracji poznanskiej. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu, Leśnictwo 36, 89-97.
89.
Nowiński, M., 1999. Siarka w glebach rdzawych degradowanych wplywem imisji miejsko-przemyslowych aglomeracji poznanskiej. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Leśnictwo 37, 127-137.
90.
Operat, 1999. Operat glebowo-siedliskowy. Nadleśnictwo Gniewkowo. Biuro Usług Techniczno-Leśnych “Butel”, Toruń.
91.
Ostrowska, A., 1977. Akumulacja azotu w glebie rdzawej bielicowanej pod drzewostanem sosnowym nawożonym (NH4)2SO4. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 28(3-4), 85–102.
92.
Pokojska, U., Kwiatkowska, A., Szrejder, B., 1995. Przydatność wybranych wskaźników do oceny stopnia zakwaszenia gleb lekkich w zasięgu działania kwaśnych imisji. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 418(1), 383-389.
93.
Pokojska, U., Kwiatkowska, A., Szrejder, B., 1999. Wpływ imisji związków siarki z Torunskich Zakładow Przemysłu Nieorganicznego Polchem na okoliczne gleby rdzawe. Zeszyty Naukowe Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy, Rolnictwo 43, 97-106.
94.
Prusinkiewicz, Z., 1969. Gleby wydm śródlądowych w Polsce. [In:] Galon, R. (Ed.), Procesy i formy wydmowe w Polsce. Prace Geograficzne 75, PWN Warszawa, 117-144.
95.
Prusinkiewicz, Z., Bednarek, R., Pokojska, U., 1980. Gleby bielicoziemne w Polsce. Przegląd Geograficzny 52(1), 103-113.
96.
Prusinkiewicz, Z., Bednarek, R., Kośko, A., Szmyt, M., 1998. Paleopedological studies of the age and properties of illuvial bands at an archaeological site. Quaternary International 51-52, 195-201.
98.
Rutkowska, P.A., 2019. Przebieg procesu bielicowania w cyklu uprawy monokultur sosnowych w wybranych obszarach piaszczystych Polski Północnej. PhD thesis, UMK, Toruń. (in Polish).
99.
Rutkowski, P., Konatowska, M., Ilek, A., Turczański, K., Nowiński, M., Löffler, J., 2021. Occurrence of rusty soils in forest areas managed by the State Forests National Forest Holding in the light of data from the Forest Data Bank. Soil Science Annual 72(4), 143893. https://doi.org/10.37501/soils... (this issue).
100.
Sewerniak, P., Jankowski, M., 2017. Topographically-controlled site conditions drive vegetation pattern on inland dunes in Poland. Acta Oecologica 82, 52–60. https://doi.org/10.1016/j.acta....
101.
Sewerniak, P., Jankowski, M., 2021. Selected problems of sustainable management of rusty soils in forestry. Soil Science Annual 72(4), 143477. https://doi.org/10.37501/soils... (this issue).
102.
Sewerniak, P., Puchałka, R., 2020. Topographically induced variation of microclimatic and soil conditions drives ground vegetation diversity in managed Scots pine stands on inland dunes. Agricultural and Forest Meteorology 291, 108054. https://doi.org/10.1016/j.agrf....
103.
SGP 1, 1956. A Natural and Genetical Classification of Polish Soils (Przyrodniczo-genetyczna klasyfikacja gleb Polski). Roczniki Nauk Rolniczych, 74, seria D, 1–96. (in Polish with English summary).
104.
SGP 2, 1959. Genetical Classification of Polish Soils (Genetyczna klasyfikacja gleb Polski). Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 7(2), 1–103. (in Polish with English summary).
105.
SGP 3, 1974. Polish Soil Classification (Systematyka Gleb Polski). Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 25(1), 1–148. (in Polish with English summary).
106.
SGP 4, 1989. Polish Soil Classification (Systematyka Gleb Polski). Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 40(3/4), 1–150. (in Polish with English summary).
107.
SGP 5, 2011. Polish Soil Classification (Systematyka Gleb Polski). Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 62(3), 1–193. (in Polish with English summary).
108.
SGP 6, 2019. Polish Soil Classification (Systematyka Gleb Polski). Soil Science Society of Poland, Commission on Soil Genesis, Classification and Cartography. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, Wrocław –Warszawa: 235 pp.
109.
Skiba, S., 1995. Pokrywa glebowa. [In:] Warszyńska, J. (Ed.), Karpaty Polskie, UJ, Kraków, 69-76.
110.
Skiba, S., Drewnik, M., 2003. Mapa gleb obszaru Karpat w granicach Polski. Roczniki Bieszczadzkie 11, 15-20.
111.
Skłodowski, P., 1986. Przemiany materii organicznej w glebach rdzawych i brunatnych kwaśnych. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 37(2-3), 127–137.
112.
Skłodowski, P., Maciejewska, A., 1986. Pierwiastki śladowe w glebach rdzawych wytworzonych z piasków triasowych. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 37(1), 67–78.
113.
Skłodowski, P., Szafranek, A., Bielska A., 2004. Gospodarowanie glebami zaliczanymi do kompleksów 6 i 7 przydatności rolniczej w świetle zrównoważonego rozwoju. [In:] Nawrocki, S., Dobrzański, B., Grundas, S. (Eds.), Bonitacja i klasyfikacja gleb Polski. Wydawnictwo Naukowe FRNA - Instytut Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańskiego PAN w Lublinie, 39-41.
114.
Smal, H., Olszewska, M., 2008. Wpływ zmiany użytkowania ziemi na zawartość Fe w fazie stałej gleby i w roztworze glebowym. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 533, 337-344.
115.
Smólczyński, S., Orzechowski, M., Sięda M., 2021. Diagnosis of the trophism of rusty soils on the basis of soil trophic index in selected coniferous stands in the Rupin forestry in the Kurpie Plain, NE Poland. Soil Science Annual 72(4), 144786. https://doi.org/10.37501/soils... (this issue).
116.
Smreczak, B., Jadczyszyn, J., Niedźwiecki, J., 2021. Użytkowanie rolnicze gleb rdzawych w Polsce. Soil Science Annual 72(4), 145586. https://doi.org/10.37501/soils....
117.
Soil Survey Staff, 2014. Keys to Soil Taxonomy, 12th ed. USDA-Natural Resources Conservation Service, Washington, DC.
118.
Sommer, M., Halm, D., Geisinger, C., Andruschkewitsch, I., Zarei, M., Stahr, K., 2001. Lateral podzolization in a sandstone catchment. Geoderma 103, 231-247.
120.
Sykuła, M., Jankowski, M., Mendyk, Ł., Dąbrowski, M., Jasińska, J., Michalak, J., Michalski, A., Pindral, S., Bednarek, R., 2019. Wczoraj i dziś Mapy gleb Polski 1:300 000 – próba adaptacji do Systematyki gleb Polski 2019 (SGP6). [In:] Bartmiński, P., Dębicki, R., (Eds.), 30. Kongres Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego - Gleba źródłem życia. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Lublin, 108-109.
121.
Szafranek, A., 1989. Wpływ rzeźby terenu i skały macierzystej na kształtowanie się gleby z piaskowców dewońskich i triasowych regionu świętokrzyskiego. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 40(2), 59-81.
122.
Szafranek, A., 1990. Wpływ rzeźby terenu i skały macierzystej na kształtowanie się gleby z piaskowców dewońskich i triasowych regionu świętokrzyskiego. Cz. II. Właściwości chemiczne gleb. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 41(3-4), 157-177.
123.
Szafranek, A., 1992. Wpływ rzeźby terenu i skały macierzystej na kształtowanie się gleby z piaskowców dewońskich i triasowych regionu świętokrzyskiego. Cz. III. Rzeźba terenu. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 43(1/2), 121-131.
124.
Szafranek, A., 1998. Sorpcja fosforanów w glebach rdzawych w relacji do ekstrahowanego glinu i żelaza. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 49(1/2), 61–69.
125.
Szafranek, A., 2000. Właściwości oraz przydatność rolnicza gleb płowych i rdzawych Wysoczyzny Kałuszyńskiej. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
126.
Szafranek, A., Skłodowski, P., 1998. Wpływ użytkowania rolniczego na właściwości fizyko-chemiczne gleb rdzawych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 460, 303-314.
127.
Szafranek, A., Skłodowski, P., 2004. Gospodarka glebami rdzawymi w świetle zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 55(2), 419–425.
128.
Świercz, A., 2005. Zawartość metali ciężkich w glebach rdzawych bielicowych w pobliżu wysypiska odpadów komunalnych w Promniku. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 56(3/4), 106–111.,.
129.
Świtoniak, M., 2021. Rustification as a collateral process in clay-illuvial soils of northern Poland. Soil Science Annual 72(4), 143444. https://doi.org/10.37501/soils... (this issue).
130.
Wawrzyniak-Gramacka, E., Drab, M., 2007a. Mikroskładniki w leśnych glebach rdzawych Wału Zielonogórskiego. Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska. Uniwersytet Zielonogórski 133(13), 439-445.
131.
Wawrzyniak-Gramacka, E., Drab, M., 2007b. Wpływ użytkowania gleb na zawartość fosforu i potasu w glebach rdzawych. Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska. Uniwersytet Zielonogórski 133(13), 431-438.
132.
Woronko, B., Pisarska-Jamroży, M., 2016. Micro‐Scale Frost Weathering of Sand‐Sized Quartz Grains. Permafrost and Periglacial Processes 27 (1), 109-122.
133.
Wójcikowska-Kapusta, A., Niemczuk, B., 2010. Effect of Land Use on Lead and Nickel Content and Distribution in Rendzina and Rusty Soil Profiles. Ecological Chemistry and Engineering, A 17(4-5), 519-527.
134.
Uggla, H., Roszko, H., 1974. Wstępne badania gleb rdzawych w borach okolic Szczytna. Sylwan 118(10), 25-35.
135.
Uziak, S., Klimowicz, Z., 2002. Elementy geografii gleb i gleboznawstwa. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
136.
Zeeberg, J., 1998. The European sand belt in eastern Europe - and comparison of Late Glacial dune orientation with GCM simulation results. Boreas 27 (2), 127-139.
137.
Zwydak, M., Lasota, J., Brożek, S., Wanic, T., 2011. Różnorodność gleb zespołów borów sosnowych. Roczniki Gleboznawcze - Soil Science Annual 62(4), 39-53.
Share
RELATED ARTICLE
| eISSN: | 2300-4975 |
| ISSN: | 2300-4967 |
We process personal data collected when visiting the website. The function of obtaining information about users and their behavior is carried out by voluntarily entered information in forms and saving cookies in end devices. Data, including cookies, are used to provide services, improve the user experience and to analyze the traffic in accordance with the Privacy policy. Data are also collected and processed by Google Analytics tool (more).
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
