PRACA ORYGINALNA
Ocena wpływu mrowisk na zmiany właściwości fizyko-chemicznych gleby piaszczystej
Więcej
Ukryj
1
Wydział Rolnictwa i Ekologii / Instytut Rolnictwa / Samodzielny Zakład Chemii Rolniczej i Środowiskowej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Polska
Data nadesłania: 25-10-2022
Data ostatniej rewizji: 21-02-2023
Data akceptacji: 17-03-2023
Data publikacji online: 17-03-2023
Data publikacji: 24-04-2023
Autor do korespondencji
Daria Anna Urbańczyk
Wydział Rolnictwa i Ekologii / Instytut Rolnictwa / Samodzielny Zakład Chemii Rolniczej i Środowiskowej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Nowoursynowska 159, 02-776, Warszawa, Polska
Soil Sci. Ann., 2023, 74(1)162336
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem badań była ocena wpływu mrowisk na zmiany właściwości fizyko-chemiczne gleby piaszczystej. Badaniami objęto dwa stanowiska (mrowisko i obiekt kontrolny), które zlokalizowane były we wsi Idzbark w Nadleśnictwie Stare Jabłonki. Próbki gleby zostały pobrane z obrzeży mrowiska (z północnej, południowej, wschodniej i zachodniej strony) oraz w odległości 13,5 m od niego (kontrola) z głębokości 0-25 cm. W próbkach oznaczono odczyn gleby w wodzie i 1 mol KCl dm-3 metodą potencjometryczną, zawartość przyswajalnych form potasu i fosforu metodą Egnera-Riehma, sumę kationów wymiennych w octanie amonu oraz zawartość węgla, azotu oraz siarki na aparacie CNS. Na obu stanowiskach gleby okazały się silnie kwaśne, jednak w przypadku próby kontrolnej gleba posiadała znacznie niższe pH w porównaniu do gleby z obrzeży mrowiska. Mrówki również mają wpływ na dostępność ważnych składników odżywczych w glebie. W przeprowadzonych badaniach stwierdzono, że pobrana gleba posiadała bardzo wysoką zawartość fosforu oraz bardzo niską zawartość potasu. Porównując próbki gleby z obrzeży mrowiska w stosunku do kontroli trzeba zaznaczyć, że aktywność mrówek spowodowała wzrost zawartości przyswajalnych form potasu i fosforu. W gniazdach mrówek zawartość kationów wymiennych, takich jak Ca2+, Mg2+, K+, Na+, była przeważnie wyższa niż w otaczającym siedlisku. Najbardziej widać to w zawartości Mg2+ i K+ znajdujących się w mrowisku i w próbie kontrolnej. Aktywność mrówek w obszarze mrowiska pozytywnie wpłynęła na zmiany właściwości fizyko-chemiczne gleby piaszczystej.
REFERENCJE (23)
1.
Del Toro, I., Ribbons, R., Pelini, S., 2012. The little things that run the world revisited: a review of ant-mediated ecosystem services and disservices (Hymenoptera: Formicidae). Myrmecological News 17, 133–146.
2.
Farji-Brener, A.G., Werenkraut, V., 2017. The effects of ant nests on soil fertility and plant performance: a meta-analysis. Journal of Animal Ecology 86, 866–877.
https://doi.org/10.1111/1365-2....
3.
Food and Agriculture Organization of the United Nations, 2015. World Reference Base for Soil Resources 2014, Update 2015. International Soil Classification System for Naming Soils and Creating Legends for Soil Maps. World Soil Resources Reports No. 106.
4.
Frouz, J., Jilková, V., 2008. The effect of ants on soil properties and processes (Hymenoptera: Formicidae). Myrmecological News 11(11), 191-199.
5.
Kłyś, M., Malejky. N., 2017. Gleba – środowisko życia wielu organizmów. Edukacja Biologiczna i Środowiskowa 4, 41-46.
6.
Kovar P., Vojtisek P., Zentsova I., 2013.Ants as Ecosystem Engineers in Natural Restoration of Human Made Habitats. Journal of Landscape Ecology 6(1), 18-31.
https://doi.org/10.2478/v10285....
7.
Krzysztofiak, L., Krzysztofiak, A., 2006. Mrówki środowisk leśnych Polski-przewodnik terenowy. Stowarzyszenie Człowiek i Przyroda, Suwałki, 3-40.
8.
Kumar R., 2017. Ants as Engineers of Biodiversity and Ecosystem. International Journal of Advance Research in Science and Engineering 6(1), 744-746.
9.
Mazur, S., 2001. Aktywność biologiczna mrówek na zalesianych gruntach porolnych. Sylwan 10, 35-39.
10.
Ostrowska, A., Gawliński, S., Szczubiałka, Z., 1991. Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
11.
Pętal, J., 1980. Ant populations, their regulation and effect on soil in Meadows. Ekologia polska 28, 297-326.
12.
Pisarski, B., 1975. Mrówki-Formicoidea. Katalog fauny Polski, Warszawa, 3-7.
14.
Stafecka, A., Komosa, A., 2004. Wpływ suszenia prób gleb sadowniczych na zawartość fosforu, potasu i magnezu oznaczanych metodą uniwersalną, Egnera-Riehma i Schachtschabela. Rocznik Akademii Rolniczej w Poznaniu - CCCLVI, Ogrodn. 37, 199-208.
15.
Subedi I.P., 2016. Ants – ecosystem engineers. KIST Newsletter 1(1), 9-10.
16.
Trigos-Peral, G., Witek, M., Czechowski, W., 2020. Mrówki Pola Mokotowskiego w Warszawie. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 73-81.
17.
Tyszkiewicz, Z. E., Czubaszek, R., Roj-Rojewski, S., 2019. Podstawowe metody laboratoryjnej analizy gleby. Skrypt do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu gleboznawstwo dla studentów kierunku architektura krajobrazu Politechniki Białostockiej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok, 37-39.
18.
Wagner, D., Nicklen, E.F., 2010. Ant nest location, soil nutrients and nutrient uptakeby ant-associated plants: does extra floral nectar attract ant nests and thereby enhance plant nutrition? Journal of Ecology 98, 614–624.
20.
website 2: Mrówki leśne z rodzaju Formica – brutalne, ale pożyteczne! | Świat Makro.com (swiatmakro.com).
21.
website 3: Formica rufa – Mrówka rudnica i gatunki bliźniacze | Insektarium.
23.
Wills, B.D., Landis, D.A., 2017. The role of ants in north temperate grasslands: a review. Oecologia 186, 323-338.